Tôi không phải người nghiên cứu đoanh nghiệp nhưng là người thích ăn mắm, thich đến mức mua cá về ủ chượp theo quy trình, tự nấu lấy mắm để dùng. Thế mà thật vô tình. Năm 1923 đã có thương hiệu nước mắm Ông Sao ở Cát Hải, mãi đến chiều 21 tháng 9 năm 2019 tôi mới thấy cổng xưởng
.
 Không chỉ người Việt, mà người Pháp, người Mỹ… nước mắm là món khoái khẩu. Mẹ tôi  kể lại rằng; thời con gái, đi chợ Đông Hà - Quảng Trị thường thấy ông Tây đoan (Tây thu thuế) nghiện ăn bún, nước mắm, thịt heo luộc chợ Đông Hà.

Món ăn người Viêt tuyệt quá!  Sau chiến tranh Việt Nam, có người Mỹ về Mỹ chế nước mắm bằng muối và cá hồi lên men.

Cao cá: Nước mắm Ông Sao - Cát Hải

Dọc theo bờ biển nước ta cùng với các hải đảo, đâu có làng chài Việt thì ở đó có nước mắm Việt. Chén nước mắm Việt Nam, có màu vàng như ánh mặt trời, vàng sóng sánh tinh khiết hơn cả mật ong, trời ban cho người Việt nguyên liệu chế biến từ biển. Cùng thời gian chai nước mắm chuyển màu. Vàng nhạt. Vàng thẫm. Vàng cánh một loại côn trùng. Ngắm chai nước mắm như ngắm hoa. Nếm ti tí nước mắm mặt em từ từ đỏ hồng, nhịp tim có đập nhanh một chút. Không sao!

Có cô ca sĩ về Cát Hải, nghệ nhân mời  nếm thử nước mắm này, không biết em hát về nhân dân, đất nước,biển đảo có hay hơn không?

Cát Hải 30 tháng 3 năm 2020    

N.X.H