Trường ca Đất nước hình tia chớp (Ch 7+10) - Trần Mạnh Hảo
[23.07.2011 03:20]
Trường ca “Đất nước hình tia chớp” được Nhà thơ Trần Mạnh Hảo viết năm 1976-1977, trong dự cảm “giặc Trung Quốc sẽ xâm lược Việt Nam” . Năm 1978, Đài Tiếng Nói Việt Nam (một - Hà Nội) phát đi liên tục chương “Mẹ sinh nhiều con trai” (chương 10 trong trường ca) không chỉ trong chương trình tiếng thơ mà còn ở các chương trình phát thanh khác. Đài Tiếng Nói Việt Nam (Hai-Sài Gòn) đã dành một chương trình thơ ba mươi phút giới thiệu “ Đất nước hình tia chớp”. Cũng năm 1978, Đài Truyền hình Sài Gòn đã dựng một vở múa-thơ “Đất nước hình tia chớp” do nghệ sĩ Việt Cường đạo diễn, hừng hực khí thế giết giặc Trung Quốc xâm lăng. Chúng tôi tiếp tục giới thiệu chương 7 và chương 10 của trường ca này
>>> ĐẤT NƯỚC HÌNH TIA CHỚP (Chương 3+5)
Chương 7: Những lời mẹ ru
KHÚC I * Nếu không có mẹ ru con Chắc là trái đất chẳng tròn được đâu Lời ru từ lúc chôn rau Theo con đi suốt hai đầu thời gian * Mặt trời vừa hoá trái cam Để khi con lớn con cầm trong tay Con ơi con ngủ cho say Mẹ trao cả vũ trụ này cho con * Chân con như ánh trăng non Mà sau khôn lớn đi mòn Trường Sơn Tay con như búp hoa thơm Mà sau chai sạn bền hơn đá bền * Con cười như mảnh trăng liềm Mắt con cong một dáng thuyền sang sông Võng chao mà giống biển Đông Con ơi đừng sợ cơn giông trong nhà * Mai rồi con sẽ đi xa Hãy làm quen với tiếng gà ngoài sân Lá rơi giống tiếng bàn chân Kéo trời thấp xuống cho gần lòng nôi
* Mẹ nghe rõ tiếng con rồi Nghe con cười cả gầm trời lặng im Cả vòm tinh tú lim dim Cũng theo cái ngủ đi tìm giấc mơ
*
Mẹ ru một tiếng ầu ơ Mà nghìn năm đến bây giờ còn ngân Trở mình trên võng con lăn Nghe như trái đất nghiêng dần một bên * Mẹ ngồi mẹ thức thâu đêm Lời ru của mẹ làm nên canh dài Ru con từ thuở bào thai Con là hạt lúa củ khoai mẹ trồng * Ngủ đi con giấc say nồng Trong vòng tay mẹ, trong vòng tay cha Phải con nhờ tiếng oa oa Báo cho mặt đất biết là có con * Ngủ đi cho trái bưởi tròn Con đừng sợ gấu ăn mòn mặt trăng Núi đồi như trẻ dung dăng Chân con rồi sẽ san bằng biển khơi * Lời ru mẹ hoá vòm trời Chở che suốt cả cuộc đời con đi * KHÚC 2 * Từ trong nôi mẹ ru con Đến khi con lớn mẹ còn hát ru Khi con ngã dưới đạn thù Lời ru có giống như từ trong nôi? * Chiến trường mấy chục triệu người Đã nằm xuống đất từ thời Hùng Vương Mẹ nào có sợ đau thương Vực sâu để núi biết đường vút cao * Ngủ đi giấc ngủ ngọt ngào Những người ngã xuống từ bao nhiêu đời Đầu trên máy chém vừa rơi Người nằm xuống đất chết rồi còn đau * Ngủ đi lòng đất có sâu Chẳng bằng lòng mẹ buổi đầu sinh ra Ngủ đi người đã đi xa Muôn năm màu đất vẫn pha máu hồng * Mẹ ơi biết mẹ bế bồng Trái tim con đập trong lòng mộ sâu Mẹ ơi con chẳng chết đâu Con nằm con ngủ qua đau thương này
 * Mẹ ơi sao mắt con đây Mà không ngắm được lúa đầy bông sai Tay con nào phải tay ai Mà không hái nổi một vài bông hoa * Mẹ ơi chân của con mà Sao con nhấc mãi không ra khỏi mồ? Chỉ duy một giấc con mơ Là còn đi thấu cõi bờ thế gian * Mẹ ru con ngủ cho an Ngủ say thì hái được làm sao hoa Ngủ làm sao bước chân ra Sợ đi lạc biết đâu mà tìm con * Mẹ ơi trên bãi cỏ non Con nghe trâu gặm tiếng ngon nhịp đều Con nhờ mẹ nhắn người yêu Đừng chờ con kẻo buổi chiều đã sang * Con ru bằng cả mùa màng Mẹ ru con giữa hai hàng trời xanh Bao nhiêu hạnh phúc con dành Cho người yêu dấu nên thành lứa đôi * Mẹ đừng buồn nhé mẹ ơi Con mơ cho mẹ ngày mai thật nhiều Cái phần sướng khổ thương yêu Của con mẹ hãy chia đều nhân gian * Con ơi thương mến vô vàn Trái tim con đập ngút ngàn lúa reo Con đi hết mọi núi đèo Khi nằm xuống đất vẫn nhiều lo toan * Mẹ ơi đừng có khóc than Con nằm xuống để hoà tan vào đời Trong lòng đất mẹ lòng nôi Con nghe sự sống đang hồi sinh ra * Người hi sinh tự ngàn xưa Khi nằm xuống đất vẫn mơ chuyện đời Mẹ ru người đã khuất rồi Ngủ say trong đất những lời tái sinh.
Chương 10: Mẹ sinh nhiều con trai

Có phải mẹ Âu Cơ đã đi vòng trái đất Để làm chỗ khai sinh con Lạc cháu Hồng Mẹ đã tìm ra dải đất hình tia chớp Chọn vùng tâm bão để sinh con * Cái dải đất sông hoá rồng chín khúc Hai đầu xoè những mũi đất - mũi lao Núi mang dáng ngựa phi voi phục Bảo ngủ rừng sâu đợi giặc vào * Cái dải đất giống như nàng Tiên múa Lại có hình ngọn lửa lúc cuồng phong Lịch sử thành văn trên mình ngựa Con trẻ mà mang áo giáp đồng * Dân tộc lạ lùng lần đầu chiến đấu Lại cử chú bé vừa sinh cưỡi ngựa sắt xông ra Lại cử hai người đàn bà cưỡi voi cầm giáo Tráng sĩ mà sao phải giữ nhà? * Không mẹ ơi những người trai khí phách Giặc giết rồi mẹ chưa kịp sinh đâu Mẹ chưa kịp dựng đền đài thành quách Chưa đủ bình yên ăn hết miếng trầu * Mẹ ơi suốt chiều dài lịch sử Mẹ vẫn sinh nhiều những đứa con trai Mỗi bận chiến trường tin báo tử Mẹ lại hoài thai bằng nỗi đau dài * Mẹ thương con mẹ thương đất nước Áo vá vai như ruộng vá chân đồi Mẹ mất ngủ suốt thời trận mạc Đất nước là trán mẹ đẫm mồ hôi

Bộ đội Trường Sơn * Con thương mẹ con thương nhánh lúa Mảnh vô cùng không đỡ nổi chân chim Rễ lúa nhỏ đau ngầm trong rễ cỏ Cây lúa vì con mẹ phải đi tìm * Con thương mẹ con thương bếp lửa Tro trấu mà nướng chín củ khoai Con chim khách sao mày kêu trước cửa Có ai vào mang tin đứa con trai * Con thương mẹ con thương lưỡi cuốc Suốt cả đời chưa được ngó đầu lên Những nhát cuốc như mỏ gà bới đất Cánh đồng sâu chân mẹ quánh phèn * Con thương mẹ con thương phên cửa liếp Hở then cài đêm lọt gió mùa đông Có chiếc ổ rơm con trâu vừa ăn hết Những đêm dài mẹ thiếu tấm chăn bông * Con thương mẹ con thương chiếc guốc Truyền bao đời chiếc guốc gộc tre Tiếng guốc mẹ giống tiếng kêu con cuốc Suốt năm canh kêu xác cả mùa hè * Con thương mẹ, con thương bàn tay mẹ Cả đời con không đi hết hoa tay Chắc mẹ rửa tay con bằng mồ hôi từ bé Mà bàn tay khoẻ tựa lưỡi cày * Con thương mẹ thương cả đời đưa tiễn Hết giặc này lại đến giặc kia Mẹ cưu mang hết mọi thời kháng chiến Những đứa con đi dầu biết không về * Con thương mẹ con thương đất nước Từ ngàn xưa cho đến hôm nay Những tên giặc phương xa vừa phải cút Khói Cam Tuyền ải Bắc đã vờn mây * Chưa bao giờ mẹ sinh nhiều con trai đến thế Chúng con đi mạnh khoẻ vô cùng Những binh đoàn ào lên bão bể Toả nhánh về biên giới vòng cung * Tất cả núi đều đổ ra biên giới Tất cả rừng đều cuộn tới chở che Giặc phương Bắc mà liều mình lao tới Những đỉnh núi kia sẽ đổ xuống đè * Cau nhà ta không đủ mo để gói Những nắm cơm của mẹ chật ba lô Những chân trời cháy lên tiếng gọi Biển cả reo một tiếng rung bờ

Chiến sĩ giao liên binh trạm 32 dẫn bộ đội nhập tuyến. Ảnh: Bảo tàng Trường Sơn * Con thương mẹ chưa nghỉ gồng nghỉ gánh Dãy Trường Sơn vẫn trĩu đôi vai Chúng con chẳng sợ gì bao trận đánh Rặng tre ngà đã phủ suốt vành đai * Con thương mẹ còng lưng cấy lúa Cây lúa vừa cắm xuống như chông Những ngọn núi sẵn sàng phun lửa Những dòng sông trữ thác ở trong lòng * Con thương mẹ con thương biển cả Giấu tâm hồn nhân hậu dưới phong ba Nếu giặc đến biển sẽ thành chảo lửa Sao biển vẫn ngoan như chiếc ao nhà * Thế hệ chúng con chưa kịp tròn mười tám Như đất nước nghìn năm chưa một kỷ nguyên già Những quả đồi nằm theo dáng đấm Sông Thương buồn có giặc cũng lao ra * Thế hệ chúng con đi như gió thổi Quân phục xanh đồng sắc với chân trời Chưa kịp yêu một người con gái Lúc ngã vào lòng đất vẫn con trai * Thế hệ chúng con ồn ào, dày dạn Sống thì đi mà chết thì nằm Giọt lệ phần mình, nụ cười dành bạn Đất nước là một cuộc hành quân * Mẹ ơi, có mẹ rồi chúng con vững bước Chúng con lam làm, chúng con sống chúng con yêu Chọn tâm bão mẹ sinh thành dân tộc Sóng có nghiêng đê con vẫn bắc cầu Kiều * Mẹ ơi, bất kỳ từ điểm nào trên trái đất Ai cũng thấy mẹ sinh nhiều con trai Khi đất nước Việt Nam mang dáng hình tia chớp Rạch chân trời một lối đến tương lai. * TRẦN MẠNH HẢO
(Trường ca này tác giả viết tại Sài gòn năm 1976-1977, năm 1978 được giới thiệu năm chương trên Văn Nghệ Quân Đội, sau NXB QĐND mới in thành sách)
|